Τι είναι πελλέτα?
Θεωρούμε ότι εκτός από τις μεγάλες προοπτικές που παρέχονται από την εφαρμογή τεχνολογικών πρακτικών από την ενεργειακή αξιοποίηση των αποβλήτων έτσι προσφέρεται και η ενεργειακή αξιοποίηση με την μεταποίηση αγροτικών προϊόντων, όπου μπορεί να αξιοποιηθεί η χρήση βιομάζας και πελλέτας.
Η πελλέτα ή αλλιώς συσσωματώματα είναι στερεά καύσιμα που παράγονται με μηχανική επεξεργασία βιομάζας, χωρίς την προσθήκη χημικών. H πελλέτα ξύλου παράγεται από πρώτες ύλες ως παραπροϊόντα της βιομηχανίας ξύλου, κουκούτσια καρπών (ελιές, σταφύλια, ροδάκινα κα), από υπολείμματα υλοτομίας και από ειδικές αειφόρες δασικές καλλιέργειες, από υπολείμματα αγροτικών καλλιεργειών (κλαδέματα, στελέχη, φλοιοί, κα). Πέραν τούτων, υπάρχει η δυνατότητα παραγωγής αγροπελλέτας η οποία προέρχεται από γεωργικά υπολείμματα (π.χ. άχυρο) ή από κλαδέματα καλλιεργειών. Η αγροπελλέτα μειονεκτεί ως προς τη πελλέτα ξύλου κυρίως λόγω της σημαντικά υψηλότερης περιεκτικότητας τους σε τέφρα.
Υπάρχουν διάφορα στάδια κατά την παραγωγική διαδικασία των πέλλετς βιομάζας:
- Αποθήκευση πρώτων υλών
- Καθαρισμός πρώτων υλών από προσμίξεις και προεπεξεργασία παραγωγής
- Ξήρανση βιομάζας Βιομάζας
- Άλεση-τεμαχισμός βιομάζας
- Πελλετοποίηση
- Ψύξη και Κοσκίνιση της πελλέτας και παραγωγή
- Αποθήκευση και πώληση της πελλέτας
Το μέγεθος της πελλέτας ποικίλει από 3‐25mm διάμετρο και 5‐40 mm μήκος. Πελλέτα με διάμετρο πάνω από 25 mm αποκαλούνται μπριγκέτες. Το πιο σύνηθες μέγεθος που συναντάται στην αγορά είναι 6‐8mm διάμετρο. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες με το μικρότερο επίπεδο ανάπτυξης των δραστηριοτήτων (παραγωγικών και εμπορικών) που σχετίζονται με τη πελλέτα. Πρέπει ακόμη να επισημανθεί πως στην Ελλάδα, μέχρι σήμερα, η πελλέτα δεν αξιοποιούνταν σχεδόν καθόλου σε εγκαταστάσεις θέρμανσης οικιακής κλίμακας, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην απαγόρευση καύσης βιομάζας σε εστίες θέρμανσης στα μεγάλα αστικά κέντρα που ισχύει εδώ και 18 χρόνια. Σήμερα, σύμφωνα με το Σχέδιο ΚΥΑ "Ρύθμιση θεμάτων σχετικών με τη λειτουργία των σταθερών εστιών καύσης για τη θέρμανση κτιρίων και νερού" προβλέπεται η άρση της προαναφερθείσας απαγόρευσης και, ως εκ τούτου, αναμένεται η αύξηση της αξιοποίησης της πελλέτας σε εγκαταστάσεις θέρμανσης οικιακής κλίμακας.
H Σουηδία, η Δανία, το Βέλγιο και η Ολλανδία εισήγαγαν το 2008, αθροιστικά, σχεδόν 3 εκατομμύρια τόνους για να καλύψουν την εγχώρια ζήτηση. Επίσης, η Ιταλία, προς την οποία η Ελλάδα παρουσιάζει εξαγωγική δραστηριότητα, παρουσίασε το ίδιο έτος εισαγωγές της τάξης των 200.000 τόνων. Αξιολογώντας τις τιμές αυτές αξίζει να αναφέρουμε πως η Σουηδία, που παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκά ανάπτυξη του τομέα της πελλέτας, παρήγαγε, το 2009, περίπου 2.0 εκατομμύρια τόνους πελλέτα, ενώ η κατά κεφαλήν κατανάλωσή τους ανερχόταν στα 201,5 kg. Η κατανάλωση δεν καλυπτόταν από την εγχώρια παραγωγή και, συνεπώς, απαιτούνταν η εισαγωγή περίπου 445.000 τόνων.
Στην Ελλάδα ο αγροτικός τομέας είναι αρκετά ανεπτυγμένος και συμβάλλει άνω του 5% στο ΑΕΠ, πολύ περισσότερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ (1.8%). Συγκεκριμένα στην Ελλάδα, σύμφωνα με τη Eurostat, η συνολική γεωργική γη έχει έκταση 3,82 Mha και καλύπτει περίπου το 30% των συνολικών εδαφών της χώρας. Οι αρόσιμες γαίες καταλαμβάνουν το 16% της συνολικής έκτασης ενώ οι μόνιμες καλλιέργειες το 9% (δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό στην ΕΕ-27 μαζί με την Ιταλία). Γίνεται σαφές, λοιπόν, πως κάθε χρόνο παράγονται ως παραπροϊόντα των γεωργικών δραστηριοτήτων σημαντικές ποσότητες φυτικής βιομάζας, η οποία διαχειρίζεται ως ύλη μηδενικής αξίας και απορρίπτεται. Η αγορά της πελλέτας μπορεί να τροφοδοτηθεί από αυτή την πρώτη ύλη, να της προσδώσει προστιθέμενη αξία και, κατ’ επέκταση, να την καθορίσει ως σημαντική εθνική ενεργειακή πηγή.
Βάσει των προαναφερθέντων, δίνουμε τη δυνατότητα στις ελληνικές μονάδες παραγωγής πελλέτας να δραστηριοποιηθούν και εκτός των συνόρων της χώρας. Τονίζεται, όμως, πως αναγκαία συνθήκη γι’ αυτό αποτελεί η υψηλή ποιότητα της πελλέτας και η διαπίστευσή της βάσει προτύπων αναλόγως την αγορά.
